CERITA WAYANG MAHABHARATA

BAYI ABIMANYU

            Kekasihe Bambang Abimanyu ya Jaka Kalasan. Atmajane satriya Madukara Raden Janaka kang patutan karo Dewi Wara Sumbadra ya Dewi Rara Ireng. Mulane kekasihe abimanyu jalaran pinundhut putra dening Raden Arya Bhima (mung diaku). Dene kekasihe Jaka angalasan jalaran putra satriya nanging laire neng tengah alas gung liwang-liwung. Dene critane mangkene : Manut buku kagungan dalem ing Prawiranegara Mangkubumen Ngayogyakarta, nalika Dewi Wara Sumbadra wayah tingkeban, nedya agrawuhake para kadang NAta lan Satriya, mula Patih Surata ingkang kadhawuhan mangkat, dene Raden Arjuna nuli mapan sare karo Dewi Wara Sumbadra.

            Ambarengi lakon mau, ing satengahing alasDhandhaka ana Raseksa lan Raseksi alas an, sing wadon pamitan sing lanang ngupadi memangsan, sing lanang ditinggal. Raseksi mau sekti tur bisa mabur, bareng ngunguli sandhuwuring kasatriyan Madukara nuli niyub lan banjur lumebu ing patengganing kang lagi nendra. Raseksi gandrung marang baguse Raden Arjuna, Dewi Wara Sumbadra nuli kacidra winadhahan ing kendhaga banjur digawa menyang Madukara nuli memba warna Dewi Wara Sumbadra laju nusul nggone sare Raden Arjuna.

            Kacarita Raseksa kang pinasrahan kendhaga dening sing wadon, nuli tumandhang mbukak kendhaga jebul isi putri ayu. Ngira yen diajangi sing wadon supaya gelem wayuh karo putrid ayu. Dewi Wara Sumbadra girap-girap weruh Raseksa arep mondhong awake. Sumbadra lumaris, nanging tinutuhan. Dewi Wara Sumbadra nyemplung jurang. Ora adhoh saka kono ana padhepokaning pandhita mertapa ing pretapan Jatisari jejuluk Begawan Jayawilasa. Kagyat sang mahayogi dene ana angin lesus. Bareng wis mendha  sang Begawan niti priksa papan sacedhake kono. Priksa putri ayu ning jero jurang nui dicedhaki, Sang Putri arsa babaran, gya tinulungan, bayine miyos kakung pekik warnane, ari-arine pinuja uga dadi satriya. Jabang bayine sang putrid pinaringan asma Jaka Pangalasan, dene kang dumadi saka ari-ari diparingi asma Aribawa. Bayi diasta kundur menyang Jatisari, den dus banyu gege walagang gelis gedhe katon jatmika merak ati. Bocah sakarone rukun teruntungan.

            Jaka Pangalesan pinaringan klangenan pitik jago dijenengake Bedhil, nuli nyuwun pamit bakal adu jago. Kawuwusa aneng kasatriyan Madukara Dewi Wara Sumbadra gadungan uga wis babaran mijil kakung, nanging pasuryane raseksa, diparingi asma Bambang Sembotho utawa Sengotho. Sing kautus momong Semar sapranakane. Para Punakawan dhewe ya gumun, geneya Raden Janaka iku bagus tanpa cacad jebul peputra raseksa. Bambang Sembotho kuwi uga nakal lan rewel, banjur kepengin dolan menyang alas. Ing wana ketemu Jaka Pangalasan karo Aribawa kang nggawa si jago Bedhil golek mungsuh. Bambang Sembotho uga duwe jago aran Mimis., ngajak totohan.  Yen Jaka Pangalasan jagone kalah dikethok gulune, nanging yen Bamabng Sembotho jagone sing kalah mung diwenehi jaran tumpakane.

            Jago nuli diedu, wusana jagone Bambang Sembotho ditladung si Bedhil mati kapisanan. Jarane dijalok ning ora oleh, njur perang karo Jaka Pangalasan. Bamabang Sembotho kalah nagis wadul Raden Janaka. Raden Arjuna muntab sigra nglinga pusaka, nedya mateni. Bocah loro mau mlayu mulih menyang Jatisari. Raden Janaka nututi. Bareng tekan Jatisari, Jaka Pangalasan lan Aribawa madul marang eyang Begawan Jayawilasa lan Dewi Wara Sumbadra yen dioyak satriya nggawa keris. Bareng Raden Arjuna tekan Jatisari, priksa Dewi Wara Sumbadra ana kono, sang Begawan Jayawilsa nuli matur purwa madya wasana. Saiki Sang Arjuna priksa yen kang ana ing Madukara kuwi palsu, mula dewi wara Sumbadra , Jaka Pangalasan lan Aribawa dibi=oyong menyang Madukara. Jroning Raden Arjuna mbujung Jaka Pangalasan, Raden Gathutkaca kang neggani Kasatriyan MAndukara. Rawuhe ingkang paman sagarwa putra nulya njateni kabeh sandining lakon. Jaka Pangalasan lan Aribawa kadhawuhan mrajaya Sumbadra kang ana ing ndalem pengkeran.

            Wara Sumbadra tiron ketaman pusakane Jaka Pangalasan badhar dadi Raseksi terus kaperjaya dening Raden Gathutkaca. Bambang Sembotho prang lan Aribawa cinakot Aribawa mati. Bambang Sembotho. Tamat mendhung peteng kang ngendhu ing Kasatriyan Madukara. Dene anggone kekasih Raden Abimanyu mau awit nalika Wara Sembadra babaran nyuwun ditulungi Bhima ingkang nalika semana mentas kondur mertapa, lan wis antuk wahyu Widayat serta wahyu Maninten. Mula bareng jabang bayi wus lair pinangku dening Sang Bhima. Wahyu Widayat manjing ana ing anggane jabang bayi, lan banjur akekasih Abimanyu.

            Rehning tirta susune Wara Sumbadra durung mijil, saka eguh pratikele Sri Kresna, sang Bhima kadhawuhan anesepi. Wantuning satriya kekasihing Bathara, sakala payudarane Raden Bhima modod telung jempol, mijil banyu susu, sinesep dening sang bayi Abimanyu ndadekake seger lan walagang gelis gedhe glewo sarta sinung kasekten saka dayane : Wahyu Widayat. Dene Wahyu Maninten tiba ing Negara Wiratha, ya wahyu loro mau kang ing nembe bangkit nyambung dharah ratu ing Negara Ngastina sak jajahane, bisa kawengku bali ing asthane dharah Pandhawa. Suka panggalihe satriya Pandhawa, dene rampung ing parcoban, genti ngundhuh nugraha agung.

PS-26/2006